“Bazı şehirler susarak konuşur. Bazı şehirler, taşlarına sinmiş hikâyeleriyle insanın ruhuna işler. Kırklareli böyle bir şehir. Bir sınırın, bir medeniyetin, bir inancın, bir acının ve bir direnişin adıdır Kırklareli…”
Tarihi binlerce yıl öncesine uzanan, ancak hâlâ tam olarak keşfedilmemiş bir hazine gibi duran Kırklareli, Trakya’nın yalnız ama vakur yüzüdür. Bir bakarsınız Neolitik çağın taş baltaları Aşağıpınar Höyüğü’nden size göz kırpar; bir adım sonra Osmanlı sancak beylerinin izleriyle karşılaşırsınız.
Tarih burada sadece anlatılmaz, hissedilir.
Yıldız Dağları’nın yamaçlarına sinmiş rüzgâr, size Bizans askerlerinin ayak seslerini fısıldar. Trak kavimlerinin savaş naraları ormanlarda yankılanır. Sonra bir sessizlik olur, belki bir dua, belki bir yas…
Evet, Kırklareli bir geçiştir. Sadece haritalarda değil; tarihten bugüne, inançtan inada, acıdan umuda bir geçiştir. Roma’yla başlayıp Bizans’la devam eden, Osmanlı’yla bütünleşip Cumhuriyet’le yeniden doğan bir anlatıdır bu şehir.
1363 yılı, sadece bir fetih değil, bir kader kırılmasıdır Kırklareli için. Osmanlı sancağının dalgalanmasıyla birlikte şehirde sadece yönetim değil, ruh değişmiştir. “Kırkkilise” adını alır bu topraklar. Kimi bu ismi şehirdeki kilise sayısından bilir, kimi kırk azizin hatırasından…
Osmanlı, buraya camilerle birlikte huzur getirir. Medreseler, bedestenler, hanlar yükselir. Ama en önemlisi birlikte yaşama kültürü filizlenir. Rum, Ermeni, Yahudi, Türk aynı sokakta farklı dillerle ama aynı duygularla yürür. Kırklareli bu anlamda bir medeniyet aynasıdır.
Ne var ki, her tarih huzurla yazılmaz. 20. yüzyılın başı, Kırklareli için bir zulmün adı olur.
1912’deki Balkan Savaşları sırasında şehir Bulgar işgaline uğrar. Evler yakılır, camiler kapatılır, kiliseler sessizleşir. Ardından gelen I. Dünya Savaşı ve Yunan işgali, halkın yüreğine bıçak gibi saplanır. İnsanlar yerlerinden edilir, kültürler parçalanır.
Ama bu şehir teslim olmaz. Çünkü Kırklareli, sadece taş ve topraktan değil, direnişten yapılmıştır.
Ve sonunda, 10 Kasım 1922…
Mustafa Kemal’in önderliğinde Kırklareli yeniden doğar. Artık bir Cumhuriyet şehridir. O gün şehir sadece özgürlüğünü değil, ruhunu da geri alır.
Kırklareli’nin ruhu sadece tarihinden değil, doğasından da beslenir. Burası sanki tabiatın kendine yazdığı bir şiirdir. Her mısrası başka bir mucize…
İğneada Longoz Ormanları: Avrupa’nın en büyük subasar ormanı. Ağaçlar burada toprağa değil, suya kök salmış. Kuşlar, kelebekler, endemik bitkiler… Her biri doğanın fısıltısıyla konuşur.
Dupnisa Mağarası: Yeraltı nehirleri ve sarkıtlarla bezenmiş bu mağara, sadece doğa değil, tarih tutkunlarını da büyüler.
Rezve Deresi, Kıyıköy’ün sakin suları, Demirköy’ün karanlık ormanları… Her biri bu kentin nefesidir.
Bu şehirde gökyüzü biraz daha açık, rüzgâr biraz daha içli eser. Çünkü bu topraklar sadece yaşanmaz, yaşatır.
Kırklareli insanı yavaştır. Çünkü bilir ki acele eden zamanın ruhunu kaçırır.
Burada sabahlar, odun sobasında pişen çay kokusuyla başlar. Kahvehanelerde sadece çay değil, yüzyıllık hikâyeler de demlenir. Kadınlar börek açarken sadece yufka değil, geçmişin sayfalarını da katlar.
Ve sofralar…
Kırklareli sofrası, Trakya’nın özüdür.
Hardaliye, sadece bir içecek değil, bir geleneğin sıvı hâlidir.
Karalahana sarması, Rumeli göçmenlerinin tattığı ilk huzur…
Ve elbette Trakya peynirleri, köylerden gelen doğallığın temsilcisidir.
Müzik ise Trakya’nın ruhudur. Davul-zurna bir çalınca, yer gök oynar. Çünkü burada düğünler değil, kökler kutlanır.
Bugün Kırklareli, İstanbul’a yakın ama onun gürültüsünden uzak; Avrupa’ya komşu ama kendi kimliğine sımsıkı bağlı bir şehir. Bir yanda üniversite gençliği, bir yanda bağ bozumu… Bir yanda modern kafeler, bir yanda asırlık çınarlar…
Bu şehir, kendiyle barışık, tarihiyle gururlu ve geleceğe hazır.
Kırklareli bir tarih kitabı değil, canlı bir efsanedir.
Adını çok duymazsınız belki ama bilirsiniz ki bazı efsaneler sessiz fısıltılarla yaşar.
Giderseniz, bir kahve molasında bir ihtiyarın gözlerinde Balkan Savaşı’nı, bir ormanın gölgesinde bin yıllık yalnızlığı, bir çocuğun gülüşünde yarınların umudunu görürsünüz.
Kırklareli size bir şey anlatmaz.
O zaten sadece bilenin duyacağı bir hikâye fısıldar.
