YOLLARIMIZ(3)

0

Göl, sadece su değildir. İznik Gölü asırlarca ulaşım, nakil, taşıma hizmetleri yapılmış olan tam bir deniz yolu olmuştur.

Tarihteki işlevlerini tarihçilerin anlatması yerinde olur.

Biz bilebildiğimiz dönemleri kaleme alıyoruz.

Bu hafta da İznik Gölü’ndeki ulaşımdan söz edelim.

 

Yine kesin olmamakla birlikte 6-7 yaşlarındayım. O yıllarda ürün üzüm ve meyvalar kapalı sandıklarda paketlerinde. Bunlara konik sandıkta derlerdi. Dikdörtgen biçiminde tabanı biraz dar yukarıya doğru genişleyen ve tahmini 55/40 ebatlarında derinliği de 35-40cm olan sandıklardı. İçine üzüm veya meyva yumuşak yapraklarla döşenerek istiflenir, araya yine yaprak veya varsa kağıtlar konur, en üste de yine yaprak veya kağıt döşenerek onun üzerine de yine ağaçtan kapak yerleştirilir, dört tarafından sandığa tel ile sıkıca bağlanırdı. 35-40 kiloya yakın ürün alırdı. Bu sandıklar at, eşek veya araba var ise yüklenir, İnikli Ovası’ndan Çakırca’ya götürülürdü.

 

Çakırca da sahilde iskele vardı, hala iskele kazıklarını görmek mümkün. Taka motorlarla bu ürünler köylerden Boyalıca ve ötesi İznik’ten gelen motorlarda olurdu, doğru Orhangazi kenarında iskele vardı, oradan kamyon ile Yalova’nın batı tarafında dere vardır, o derenin ağzında yine taka motorlara yüklenir doğru İstanbul’a. İstanbul hali taaa 1980’lere kadar Haliç’te idi. Denizden ulaşıma göre düzenlenmişti, Galata köprüsünden sonra Unkapan köprüsüne varmadan sahilde idi. Hergün yüzlerce ton meyva sebze gelirdi.

 

İznik’te de iskele halen bildiğimiz yerdeki iskele idi. Bu iskele şimdiki halinden daha uzundu. Ağaç direkler üzerine olan kısmı daha çok idi. Şimdi park olarak görünen çam ağaçlarının da olduğu sahil yoluna kadar olan geniş kısımda sıradan akasya ağaçları vardı. Birde kamışlardan küçük bir kulübe vardı. Motorların yazıhanesi idi. 1956-57 yıllarına kadar görüntü böyle idi.

Karayolu harekete geçince gölden ulaşım işi yapılmaz oldu.

 

O akasya bahçesinin olduğu kısıma da Belediye Motel’i yapıldı. Motel 6’şar odalı 2 bloktan ve kuzey tarafında da üç tarafı camlı çok güzel bir tesis idi. 1960 yılında bitmiş idi, hizmete açılacaktı. Rahmetli 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar cumhurbaşkanlığı hesabından İznik Belediyesi için yaptırmıştı. Malum Bayar, Gemlik Umurbeyli idi. 27 Mayıs 1960 İhtilali ile açılışı bir-iki sene ertelendi. 1963 de İznik Belediyesi ihale ile kiraya verdi. Birkaç sene sonra da bu blokların üzerine birer kat ilave edilerek toplamda 60 yataklı bir tesis oldu. İyi de çalıştı, bahçelerine de rahmetli orman şefi İsmail Çalışkan çam ağaçlar dikti, yeşillikler içinde bir tesis oldu. Göl kenarındaki tüm çam va orman ağaçlarını İsmail Çalışkan dikip yetişmelerine de sahip çıkmıştır. O yıllardan sonra göl artık bir gezi yeri olmaya başladı. Daha önce kuzey tarafta olan şimdiki su sporlarının Kayıkhane tarafı, onun güneyinde akasyalı bölge mesire, piknik alanları idi. Hatta Karayollarına doğru suya batmış birde motor vardı. O motorlar ile göl ulaşımı yapılırdı.

 

Gölden ulaşım ve birde balıkçılık önemli idi. Dahası o yıllarda büyük büyük/80-100 kilo gelen yayın balıkları yakalanırdı ama her nedense yenmezdi, satılmazdı, tadını bilen yokmuş demek.

Bizim nesil gölde yetişti desek doğrudur. 2000’li yıllara kadar gölde yüzme önemli idi. 1974’lerde yelken başladı. Spor olarak yüzme, su topu, yelken branşlarında İznikspor hep Bursa 1. olurdu. Bazen bölge 1. de olurdu. Madalyalar İznik’e gelirdi.

Haftaya devam edeceğiz efendim.

Leave A Reply

Your email address will not be published.