Marvel Sinematik Evreni (MCU), yıllardır milyonları peşinden sürükleyen dev bir anlatı. Kimi zaman gülümseten, kimi zaman gözyaşı döktüren; kahramanların, tanrıların, sıradan insanların kaderini aynı evrende birleştiren eşsiz bir hikâye. Ve bu evrenin içinde bazı filmler vardır ki yalnızca bir “devam filmi” olmaktan öteye geçer. Black Panther: Yaşasın Wakanda tam da böyle bir film.
Bu film yalnızca Marvel’ın 30. yapımı değil, aynı zamanda sinema tarihine duygularıyla kazınmış bir anıt. Çünkü arkasında bir kayıp, bir yas, bir hatırlayış var. Chadwick Boseman’ın aramızdan erken ayrılışı, sadece Marvel için değil, dünya çapında izleyiciler için de bir sarsıntıydı. Onun canlandırdığı T’Challa, bir kraldan daha fazlasıydı; adaletin, zarafetin, direncin simgesiydi. Dolayısıyla “Yaşasın Wakanda”nın asıl görevi, bir hikâye anlatmaktan çok bir ruhu yaşatmaktı.
Film açılış sahnesinden itibaren seyirciyi bir duygusal selin içine bırakıyor. T’Challa’nın yokluğu, yalnızca karakterlerin değil, tüm Wakanda’nın kalbine işlenmiş bir yara. Bu, süper kahraman filmlerinde pek alışık olduğumuz bir durum değil. Normalde başlangıç sahneleri aksiyonla, kahramanın gücüyle, büyük bir tehditle açılır. Oysa burada sessizlik var, gözyaşı var, ağıt var. Bu farklılık, izleyiciye şu mesajı veriyor: “Bu sefer başka bir hikâye izliyorsunuz. Bu sefer Marvel sizi sadece eğlendirmeye değil, kalbinizin en derinine dokunmaya geliyor.”
Shuri’nin çaresizliği, Ramonda’nın dimdik ama kırılgan duruşu, Nakia’nın sessizliği… Hepsi aslında bizim de kaybımızı yansıtıyor. Çünkü Chadwick Boseman yalnızca Marvel’ın değil, dünya sinemasının da parlayan bir yıldızıydı. Onun yokluğu, filmin atmosferini baştan sona şekillendiriyor.
Marvel evreni, her filmle birlikte sınırlarını genişletiyor. Yaşasın Wakanda da bu geleneği sürdürüyor. Bu kez karşımıza çıkan yeni uygarlık, suyun derinliklerinde yaşayan Talokan halkı. Onların lideri Namor, çizgi roman severlerin yıllardır beklediği bir karakter. Fakat film Namor’u sadece bir düşman olarak resmetmiyor. Onun hikâyesi, kendi halkını koruma mücadelesi üzerine kurulu. Wakanda ile Talokan arasındaki çatışma, aslında günümüz dünyasının kaynak savaşlarını ve güç dengelerini de hatırlatıyor.
Namor’un motivasyonları, izleyiciye empati kurma fırsatı veriyor. Onu izlerken “Haklı mı haksız mı?” sorusu aklımızı kurcalıyor. İşte Marvel’ın en güçlü yanlarından biri bu: Karakterlerine derinlik kazandırmak. Çünkü gerçek hayatta da hiçbir savaş sadece siyah ve beyazdan ibaret değil; her şeyin ardında farklı hikâyeler, farklı acılar var.
Ryan Coogler’ın yönetmenliği, filmi yalnızca bir devam halkası olmaktan çıkarıp bir epik destana dönüştürüyor. Wakanda’nın altın işlemeli kostümleri, Afrika kültürünün görkemli dokunuşları, deniz altı dünyasının büyüleyici tasarımı… Hepsi bir araya geldiğinde görsel bir şölen ortaya çıkıyor. Ludwig Göransson’un müzikleri ise bu görselliğe kalpten gelen bir ritim katıyor. Afrika’nın davullarıyla Latin ezgilerinin buluşması, Namor’un kökenlerini Wakanda’nın kültürüyle aynı sahnede buluşturuyor.
Marvel Sinematik Evreni’ni diğer serilerden ayıran şey, sadece aksiyon değil. Aynı zamanda karakter gelişimlerine ve kültürel detaylara verdiği önem. Yaşasın Wakanda bu anlamda en güçlü örneklerden biri. Çünkü film, bir yandan evrenin büyük planını (çoklu evrenler, yeni kahramanlar, yeni tehditler) sürdürürken, diğer yandan bir halkın yasını, bir kızın kaybolmuşluğunu ve bir annenin umudunu anlatıyor.
Angela Bassett’in Kraliçe Ramonda rolündeki performansı, izleyiciyi derinden sarsıyor. Her sahnesinde otorite, hüzün ve zarafet bir arada. Bassett’in gözlerindeki kararlılık, yalnızca Wakanda halkına değil, biz izleyicilere de cesaret veriyor. Bu performans, Oscar ödüllerinde de kendine adaylık getirdi ve sinema tarihine güçlü bir anne figürü olarak geçti.
Letitia Wright ise Shuri karakteriyle büyük bir sınavdan geçiyor. Önce kardeşini kaybeden, sonra liderlik sorumluluğunu omuzlamak zorunda kalan genç bir bilim insanının yolculuğunu başarıyla yansıtıyor. Shuri’nin öfkesi, inadı, gözyaşı ve sonunda bulduğu içsel güç… Hepsi Wright’ın performansıyla ete kemiğe bürünüyor.
Tenoch Huerta’nın Namor yorumu da dikkat çekici. Oyununda hem tehditkâr bir liderin karizması hem de halkına adanmış bir savaşçının kırılganlığı var. Bu da Namor’u tek boyutlu bir düşman olmaktan çıkarıp akılda kalıcı bir figür haline getiriyor.
Belki de bu filmi özel kılan şey, seyirciyle kurduğu duygusal bağ. Çünkü Marvel filmleri genellikle “eğlence” olarak anılır. Ama Yaşasın Wakanda izlerken eğlenceden öte bir şey hissediyoruz: Kaybettiğimiz bir kahramanı hatırlıyoruz. Kendi hayatımızdaki kayıpları düşünüyoruz. Ve bir halkın yasına ortak oluyoruz.
Film aslında şu soruyu soruyor: “Sevdiklerimizi kaybettiğimizde nasıl devam ederiz?” Bu, Marvel evreninin çok ötesinde, evrensel bir soru. Hepimizin hayatında kayıplar, kırılmalar, yaslar var. Ve hepimiz bir şekilde yolumuza devam etmeye çalışıyoruz. Wakanda’nın hikâyesi bu yüzden bizim hikâyemizle buluşuyor.
Black Panther: Yaşasın Wakanda, dünya çapında yaklaşık 859 milyon dolarlık gişe hasılatı elde etti. Pandemi sonrası dönemin en başarılı filmlerinden biri oldu. Ama rakamların ötesinde, filmin esas başarısı izleyicilerin kalbine dokunabilmesinde yatıyor.
Kostüm tasarımı, makyaj, görsel efektler ve müzik dallarında ödüller kazandı. Angela Bassett’in adaylığı, filmin oyunculuk gücünü de gözler önüne serdi. Marvel filmleri genellikle teknik dallarda ödüllere aday gösterilirken, bu film performansıyla da adından söz ettirdi.
“Yaşasın Wakanda” bir süper kahraman filmi gibi görünse de aslında bir ağıt, bir dua, bir umut hikâyesi. Chadwick Boseman’a yazılmış sinemasal bir mektup. Marvel evreninin bize öğrettiği şeylerden biri şudur: Kahramanlar ölse bile onların idealleri yaşamaya devam eder.
T’Challa artık yok. Ama onun adaleti, cesareti ve onuru Wakanda’da ve bizim kalplerimizde yaşamaya devam ediyor.
Ve biz sinema salonundan çıkarken şu cümle dudaklarımızda yankılanıyor:
“WAKANDA FOREVER!” – YA DA BİZİM DİLİMİZLE: YAŞASIN WAKANDA!”
