İznik’te kazı çalışmaları devam eden Hisardere Nekropolü’nde yer alan bir hipoje mezarda, Anadolu’da şimdiye dek bilinen tek örnek olma ihtimali taşıyan ‘Çoban İsa’ (Good Shepherd) figürü ortaya çıkarıldı.
Bu keşif, hem Türkiye hem de dünya arkeolojisi açısından son derece önemli bir buluntu olarak değerlendiriliyor.
Kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle, İznik Müzesi Müdürü Tolga Koparal başkanlığında; Dokuz Eylül Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aygün Ekin Meriç’in bilimsel koordinatörlüğünde ve Dr. Gülşen Kutbay’ın da yer aldığı uzman bir ekip tarafından yürütülüyor.
Hisardere Nekropolü’nün MS 2.–5. yüzyıllar arasında hem varlıklı İznikli aileler hem de halkın alt tabakası tarafından ortaklaşa kullanıldığı anlaşılıyor. Alanda ortaya çıkarılan mezar tipleri arasında, yalnızca İznik’e özgü olan ‘Terrakotta Plaka Çatılı Oda Mezarlar’ da yer alıyor. 2025 yılı kazı sezonunda açığa çıkarılan söz konusu hipoje mezar ise özellikle duvar resimleriyle dikkat çekiyor. Kuzey–güney doğrultusunda uzanan mezarın güney duvarı büyük ölçüde tahrip olmuşsa da; doğu, batı ve kuzey duvarları neredeyse tamamen sağlam durumda. Mezarın fresklerle kaplı bu üç duvarı ve tavanı, bölgedeki diğer örneklerden farklı olarak insan figürleri içermesiyle öne çıkıyor.
Kuzey duvara bitişik konumdaki klinenin, pişmiş toprak kare levhalarla kaplı olduğu ve ölülerin bu levhaların üzerine yatırıldığı anlaşılıyor. Klinenin ardındaki kuzey duvarında ise Anadolu’da eşine az rastlanan ‘Çoban İsa’ sahnesi yer alıyor. Kompozisyonda; genç, sakalsız ve sade tunikli İsa figürü omuzlarında iri boynuzlu bir keçi taşırken, iki yanında yer alan çifter keçi figürü sahneye simetrik bir düzen kazandırıyor. Ayrıca İsa’nın Romalı tasvir edildiği ender figürlerden biri.
Mezar içinde doğrudan tarihlendirmeye yarayacak bir buluntu ele geçmemiş olsa da, yapısal özelliklerin aynı alandaki diğer örneklerle benzerlik göstermesi nedeniyle mezarın MS 3. yüzyıla ait olduğu kabul ediliyor. Bu yönüyle mezar, Erken Hristiyanlık döneminde Anadolu’daki en dikkat çekici örneklerden biri olarak öne çıkıyor. Ayrıca Hisardere Nekropolü’nde İsa tasvirinin tespit edildiği ilk mezar olma özelliğini taşıyor.
Prev
1 of 11
Next
Kaynak: arkeolojihaber
